ပထ၀ီကသိုဏ္း = ေျမကသုိဏ္း

၁။ ကသိုဏ္း၀န္းအျဖစ္ ျပဳျပင္အပ္ၿပီးေသာ ေျမ
၂။ ကသိုဏ္း၀န္းအျဖစ္ မျပဳျပင္အပ္ေသးေသာ ျပကေတ့ေသာ ေကာက္စပါး
နယ္ရာ တလင္းစေသာ ေျမ
၃။ အပိုင္းအျခား ရွိသည္သာျဖစ္ေသာ ေျမ
၄။ အပိုင္းအျခား မရွိသည္ကား မဟုတ္ေသာ ေျမ
၅။ မန္းငယ္ (= ဗန္းငယ္) ဆန္ေကာငယ္ ပမာဏရွိေသာ ေျမ
၆။ အုိးစရည္းဖုံး စေလာင္းဖုံး ပမာဏရွိေသာ ေျမ ---
ဤေျမတို႔၌ ပထ၀ီကသိုဏ္းနိမိတ္ကို ရယူႏုိင္ေပသည္။ (၀ိသုဒၶိ၊၁၊၁၂၀၊၊)
ေယာဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးသည္ ေရွးေရွး အတိတ္ဘ၀၌လည္း
သာသနာေတာ္တြင္း၌ေသာ္လည္းေကာင္း ရေသ့ရဟန္းအျဖစ္၌ေသာ္လည္း
ေကာင္း ရွင္ရဟန္းျပဳဖူး၍ ပထ၀ီကသိုဏ္း၌ စတုကၠစ်ာန္ ပဥၥကစ်ာန္တို႔ကို
ျဖစ္ေစအပ္ဖူးကုန္၏။ ဤသို႔သေဘာရွိေသာ ဘာ၀နာေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ
ေကာင္းမႈကုသိုလ္ ပါရမီပုညသမၻာရ အေဆာက္အဦရွိေသာ အားႀကီးေသာ
ဘာ၀နာကုသိုလ္တည္းဟူေသာ မွီရာ ဥပနိႆယႏွင့္ ျပည့္စုံေသာ ထုိေယာ
ဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္ျမတ္အဖို႔မူကား (အေလာင္းေတာ္ဟတၳိပါလသတို႔သားသည္
ကသုိဏ္း၀န္းအျဖစ္ မျပဳျပင္အပ္ေသးေသာ ဂဂၤါျမစ္ေရအယဥ္ကို ၾကည့္၍
အာေပါကသိုဏ္းနိမိတ္ကို ရယူကာ ကသုိဏ္းပရိကမ္တို႔ကို ျပဳလုပ္ကာ စ်ာန္တို႔ကို
ျဖစ္ေစႏုိင္သကဲ့သို႔ --- ဇာတက၊႒၊၄၊၄၈၃။) အလားတူပင္ ကသိုဏ္း၀န္း-
အျဖစ္ မျပဳျပင္အပ္ေသးေသာ ပကတိေသာေျမ၀ယ္ လယ္ထြန္ရာအရပ္၌
ေသာ္လည္းေကာင္း ေကာက္နယ္တလင္း အ၀န္း၌ေသာ္လည္းေကာင္း ပရိကမ
နိမိတ္ကို ယူခဲ့ေသာ္ ပထ၀ီ ပထ၀ီဟု စီးျဖန္းခဲ့ေသာ္ ထုိပရိကမၼနိမိတ္မွ
ဥဂၢဟနိမိတ္သို႔ တစ္ခဏခ်င္း ေျပာင္းလဲသြားကာ ဥဂၢဟနိမိတ္ကို ရရွိႏုိင္ေပသည္။
(၀ိသုဒၶိ၊၁၊၁၂၀။)

ဤအထက္ပါ ၫႊန္ၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ ေယာဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္တစ္ဦး-
သည္လည္း ပထ၀ီကသုိဏ္း၌ နိမိတ္ကို ရယူလိုခဲ့ေသာ္ ညီညာ၍ ျမက္သစ္ရ
ြက္-ခဲ - စေသာ အျပစ္ကင္းေသာ ပကတိေသာ ေျမႀကီးတစ္ေနရာတြင္
တုတ္ျဖင့္ ျဖစ္ေစ အရာ၀တၳဳတစ္ခုျဖင့္ ျဖစ္ေစ ၀န္း၀ိုင္းေသာ အေရးအသား
တစ္ခုကို ျပဳပါ။ မန္းငယ္ (= ဗန္းငယ္) ဆန္ေကာငယ္ ပမာဏမွ စ၍ ေယာဂါ-
၀စရပုဂၢိဳလ္၏ ဆႏၵရွိသေလာက္ ၀န္း၀ိုင္းေသာ ပမာဏကို ျပဳပါ။
= အ႐ုဏ္အေရာင္အဆင္းရွိေသာ ေျမ၌ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းကို ျပဳလုပ္
အပ္၏ဟူေသာ ၀ိသုဒၶိမဂၢအ႒ကထာ၏ ၫႊန္ၾကားခ်က္ႏွင့္အညီ ကသုိဏ္း၀န္း
ျပဳလုပ္မည့္ ေျမႀကီး၏ အေရာင္မွာ မမည္းလြန္း မျဖဴလြန္းေသာ အနီေရာင္
= အ႐ုဏ္ေရာင္ အသင့္အတင့္ သန္းေနေသာ ေျမႀကီးေရာင္ ျဖစ္ပါေစ။
ထုိေျမအ၀န္းအ၀ိုင္းကို စိုက္ၾကည့္ကာ ---
ပထ၀ီီီ - ပထ၀ီီီ - ပထ၀ီီီ = ေျမ - ေျမ - ေျမ - ဟု ႏွလုံးသြင္းပါ။

မ်က္စိကို ဖြင့္တုံ မွိတ္တုံ ျပဳလုပ္ကာ နိမိတ္ကို ယူၾကည့္ပါ။ အကယ္၍
နိမိတ္မွာ မထင္မရွား ျဖစ္ေနလွ်င္ မိမိ ရရွိထားၿပီးသည့္ စတုတၳစ်ာန္သမာဓိ
တစ္ခုခုကို ျပန္လည္ ထူေထာင္ပါ။ ထုိစတုတၳစ်ာန္သမာဓိေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚ-
လာေသာ အေရာင္အလင္း၏ အကူအညီျဖင့္ ထုိမိမိ ျပဳျပင္ထားေသာ ပထ၀ီကသိုဏ္း
၀န္းနိမိတ္ကို လွမ္းၾကည့္ကာ ပထ၀ီ - ပထ၀ီ - ပထ၀ီ = ေျမ -
ေျမ - ေျမဟု ႏွလုံးသြင္းပါ။ သို႔မဟုတ္ မ်က္စိကို ဖြင့္တုံ မွိတ္တုံျပဳကာ
နိမိတ္ယူၾကည့္ပါ။ ပကတိေသာ မ်က္စိျဖင့္ ျမင္ရသကဲ့သို႔ နိမိတ္ကို ယူ၍
ရခဲ့ေသာ္ မိမိႏွစ္သက္ရာေနရာသို႔ သြား၍ ထုိင္ႏုိင္ၿပီ။ ထုိသို႔ ထုိင္ေသာအခါ၌လည္း
မိမိ ရရွိထားၿပီးေသာ စတုတၳစ်ာန္သမာဓိ တစ္ခုခုကို တစ္ဖန္
ျပန္လည္ထူေထာင္၍ ယင္းသမာဓိစြမ္းအင္ေၾကာင့္ လင္းေရာင္ျခည္ စြမ္းအင္မ်ား
ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္ တလက္လက္ ေတာက္ပလာေသာအခါ ထုိလင္းေရာင္ျခည္၏
အကူအညီျဖင့္ ထုိပထ၀ီကသိုဏ္းနိမိတ္ကိုပင္ တစ္ဖန္ ျပန္လည္၍
လွမ္းကာ အာ႐ုံယူပါ။ ကသိုဏ္း၀န္းနိမိတ္ကို တစ္ဖန္ အာ႐ုံယူ၍ ရခဲ့ေသာ္
ထုိပထ၀ီကသိုဏ္းနိမိတ္ကို အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ မွီ၀ဲပါ။

ထုိသို႔ ပထ၀ီကသုိဏ္းနိမိတ္ကို ႏွလုံးသြင္းရာ၌ ထုိပထ၀ီကသုိဏ္း၀န္း
၌ တည္ေသာ အ႐ုဏ္ေရာင္အဆင္းႏွင့္တူေသာ အေရာင္အဆင္းကိုလည္း
မေနာ၀ိညာဏ္ျဖင့္ မဆင္ျခင္အပ္ ႏွလုံးမသြင္းအပ္။ ထုိပထ၀ီကသုိဏ္း၀န္း၏
တည္ရာေျမႀကီး၏ ထဒၶလကၡဏာ = ခက္မာျခင္း ပထ၀ီဓာတ္လကၡဏာကိုလည္း
ႏွလုံးမသြင္းအပ္။ စင္စစ္မူကား အေရာင္အဆင္းကို မလႊတ္မူ၍
ထုိအေရာင္အဆင္းကို မိမိ အေရာင္အဆင္း၏ မွီရာ ပထ၀ီကသုိဏ္း၀န္းႏွင့္
တူေသာအျခင္းအရာ တူေသာအလား ရွိသည္ကို ျပဳ၍ ပထ၀ီဓာတ္ထူေျပာသည္၏
အျဖစ္ သတၱိအားျဖင့္ လြန္သည္၏အျဖစ္ျဖင့္ ပထ၀ီ=ေျမဟူေသာ
ေလာကေ၀ါဟာရပညတ္၌ စိတ္ကို ေရွး႐ႈတည္ေစ၍ ပထ၀ီ - ပထ၀ီ -
ပထ၀ီ = ေျမ - ေျမ - ေျမဟု ႏွလုံးသြင္းပါ။
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
အာနာပါနမွ ဝိပႆနာသို႕
===============
ရွဳကြက္လြဲမႈေၾကာင့္ ရရွိႏုိင္ေသာ အျပစ္
......................................................
အကယ္၍ ေယာဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္သည္ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္း၌ တည္ရွိေသာ
အ႐ုဏ္ေရာင္ဟူေသာ အေရာင္အဆင္းကို ႏွလုံးသြင္းပါက ပထ၀ီကသိုဏ္း
မျဖစ္ေတာ့ဘဲ ၀ဏၰကသိုဏ္း = အေရာင္ကသုိဏ္း ျဖစ္သြားေပ
လိမ့္မည္။ ပထ၀ီကသိုဏ္းလမ္းမွ အေရာင္ကသိုဏ္းလမ္းသို႔ ေျပာင္းသြားၿပီ
ျဖစ္သည္။ အကယ္၍ ေယာဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္သည္ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္း၌
ထူေျပာလ်က္ရွိေသာ ပထ၀ီဓာတ္၏ ခက္မာမႈသေဘာကို ႏွလုံးသြင္းမိပါက
ပထ၀ီကသိုဏ္းကို ႏွလုံးသြင္းသည္ မမည္ေတာ့ဘဲ ဓာတ္ကမၼ႒ာန္းကို
ႏွလုံးသြင္းသည္ မည္ေပလိမ့္မည္။ ပထ၀ီကသိုဏ္းလမ္းမွ ဓာတ္ကမၼ႒ာန္း-
လမ္းဘက္သို႔ ေျပာင္းသြားၿပီ ျဖစ္ေပသည္။ ပိုမုိ၍ ႐ႈပ္ေထြးေစေသာ ျပႆနာ
တစ္ရပ္ကား ယင္းပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္း၌ တည္ရွိေသာ မာမႈသေဘာကို
ႏွလုံးသြင္းမိပါက ယင္းပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းကလည္း အရပ္ဆယ္မ်က္ႏွာသို႔
ျပန္႔ကားသြားေသာအခါ ယင္းမာမႈသေဘာက ေယာဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္၏ ႐ူပကာယ
တစ္ခုလုံးကို လႊမ္းျခံဳထားသကဲ့သို႔ျဖစ္ကာ သမာဓိ၏ စြမ္းအင္ထက္ျမက္လာသည္ႏွင့္အမွ်
မာမႈသေဘာမွာလည္း လြန္ကဲလာကာ ထုိ ေယာဂီသူေတာ္ေကာင္း
အေနျဖင့္ ထုိမာမႈသေဘာကို သည္းမခံႏုိင္ ျဖစ္တတ္ေပသည္။
သတိရွိေစ။ ဤစည္းကမ္း သတ္မွတ္ခ်က္ကို ပကတိေသာ ေျမ၀န္း၌
နိမိတ္ယူစဥ္၌ေသာ္လည္းေကာင္း တစ္ေနရာတြင္ တရားထုိင္စဥ္ ယင္းနိမိတ္ကို
တစ္ဖန္ ျပန္၍ အာ႐ုံယူစဥ္၌လည္းေကာင္း လုိက္နာပါ။

ဥဂၢဟနိမိတ္ - ပဋိဘာဂနိမိတ္
ေျမႀကီး၌ တည္ရွိေသာ မူလပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းကား ပရိကမၼနိမိတ္တည္း။
ယင္းပရိကမၼနိမိတ္ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းကို မ်က္စိ ဖြင့္တုံ မွိတ္တုံျပဳ၍
နိမိတ္ကိုယူရာ၌ ပကတိေသာ ဖြင့္ထားေသာ မ်က္စိျဖင့္ ကသိုဏ္း၀န္းနိမိတ္ကို
ျမင္ရသကဲ့သို႔ မ်က္စိကို မွိတ္ထားေသာအခါ၌လည္း ထုိပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္း
နိမိတ္သည္ ထင္ေနပါက ထုိအခါ ဥဂၢဟနိမိတ္ ျဖစ္ေပၚလာၿပီ ျဖစ္၏။ တစ္ဖန္
တစ္ေနရာတြင္ သြားေရာက္ကာ တရားထုိင္ေသာအခါ၌လည္း မိမိ ရရွိထား
ၿပီးေသာ စတုတၳစ်ာန္သမာဓိ တစ္ခုခုကို ထူေထာင္ၿပီးေနာက္ ထုိစတုတၳစ်ာန္သမာဓ
ိေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ လင္းေရာင္ျခည္၏ အကူအညီျဖင့္ ထုိ
မူလနိမိတ္ ယူခဲ့ဖူးေသာ ပထ၀ီကသိုဏ္း၀န္းနိမိတ္ကုိပင္ တစ္ဖန္ ျပန္၍
အာ႐ုံယူလိုက္ေသာအခါ ဖြင့္ထားေသာ မ်က္စိျဖင့္ ျမင္ရသကဲ့သို႔ ထင္လာပါမူ
ထုိအခါတြင္လည္း ဥဂၢဟနိမိတ္သည္ ျဖစ္ေပၚလာသည္ မည္၏။ ထုိဥဂၢဟ
နိမိတ္ကိုပင္ ဆက္လက္၍ ႏွလုံးသြင္းခဲ့ေသာ္ မွီ၀ဲခဲ့ေသာ္ ယင္းနိမိတ္ကိုပင္
အာ႐ုံယူကာ သမာဓိကို ထူေထာင္ခဲ့ေသာ္ ယင္းသမာဓိကို တုိးပြားေအာင္
ပြားမ်ားအားထုတ္ခဲ့ေသာ္ အစဥ္အတိုင္း နီ၀ရဏတို႔သည္ ခြာအပ္ၿပီး ျဖစ္ကုန္၏။
၊ကြာက်သြားၾကကုန္၏။ ကိေလသာတို႔သည္ အနည္ထုိင္သြားၾက
ကုန္၏၊ ဥပစာရသမာဓိျဖင့္ စိတ္သည္ တည္ၾကည္လာ၏။ ပဋိဘာဂနိမိတ္သည္
ျဖစ္ေပၚလာ၏။ ထုိပဋိဘာဂနိမိတ္ကို တုိးပြားေအာင္ ျဖန္႔ၾကက္၍
ေသာ္လည္းေကာင္း၊ တုိးပြားေအာင္ မျဖန္႔ၾကက္ဘဲေသာ္လည္းေကာင္း ယင္း
ပဋိဘာဂနိမိတ္ကို အာ႐ုံယူကာ ဆက္လက္၍ ႏွလုံးသြင္းခဲ့ေသာ္ သမာဓိကို
ဆက္လက္ ထူေထာင္ခဲ့ေသာ္ စတုတၳစ်ာန္သမာဓိသို႔တုိင္ေအာင္ ဆုိက္ေရာက္
ႏုိင္ေပသည္။ သို႔ေသာ္ နိမိတ္ကို ျဖန္႔ၾကက္ခဲ့ေသာ္ ဘာ၀နာသမာဓိမွာ
ရွည္ျမင့္စြာ တည္ႏုိင္သျဖင့္ နိမိတ္ကို စြမ္းအားရွိသေလာက္ ျဖန္႔ၾကက္ၿပီးလွ်င္
စတုတၳစ်ာန္သုိ႔ ဆုိက္ေအာင္႐ႈပါ။



ဥဂၢဟနိမိတ္၌ လက္ေခ်ာင္းရာ တုတ္ရာစသည့္ ကသိုဏ္းအျပစ္ေဒါသမ်ား
ထင္ရွားေနတတ္၏။ ပဋိဘာဂနိမိတ္ကား .. အိတ္အတြင္းမွ
ထုတ္ယူအပ္ေသာ ေၾကးမုံ၀န္းကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ေကာင္းစြာ ပြတ္အပ္ၿပီး
ေသာ ခ႐ုသင္းခြက္ကဲ့သို႔လည္းေကာင္း၊ တိမ္တိုက္အၾကားမွ ထြက္ေပၚလာေသာ
လျပည့္၀န္းကဲ့သို႔လည္းေကာင္းç မိုးတိမ္ညိဳ၀၌ ပ်ံသန္းေနေသာ ဥဗ်ဳိင္း
တို႔ကဲ့သို႔လည္းေကာင္း ဥဂၢဟနိမိတ္ကို ထြင္းေဖာက္၍ ထြက္ေပၚလာသကဲ့သို႔
ထုိဥဂၢဟနိမိတ္ထက္ အဆေပါင္း အရာအေထာင္မက အလြန္ စင္ၾကယ္သန္႔ရ
ွင္းသည္ျဖစ္၍ ထင္လာတတ္ေပ၏။ (၀ိသုဒၶိ၊၁၊၁၂၂။)

ျဖစ္တတ္ေသာ အခ်ဳိ႕အခ်ဳိ႕ေသာ ေယာဂီမ်ား
........................................................
အထက္တြင္ ေရးသားတင္ျပထားသည့္အတိုင္း ၾသဒါတကသိုဏ္းမွ
စ၍ အျခားအျခားေသာ ကသိုဏ္းတို႔၌ ဘာ၀နာသမာဓိ အရွိန္အ၀ါ အား
ေကာင္းလာေသာ အခ်ဳိ႕ေသာ ေယာဂါ၀စရပုဂၢိဳလ္အဖို႔မူကား ပထ၀ီကသိုဏ္း
နိမိတ္၀န္းကိုပင္ အထူး မျပဳလုပ္ရေတာ့ဘဲ ၾသဒါတကသိုဏ္းစသည္တို႔ျဖင့္
စတုတၳစ်ာန္သမာဓိသို႔ဆုိက္ေအာင္ သမာဓိကို ထူေထာင္၍ ထုိစတုတၳစ်ာန္သမာဓိ
ဘာ၀နာစိတ္ေၾကာင့္ ဉာဏ္အေရာင္အလင္းသည္ ၿပိဳးၿပိဳးျပက္ျပက္
တလက္လက္ ေတာက္ပလာေသာအခါ မိမိ ထုိင္၍ တရားႏွလုံးသြင္းရာ
ေအာက္၌ျဖစ္ေစ၊ ပတ္၀န္းက်င္၌ျဖစ္ေစ တည္ရွိေနေသာ အ႐ုဏ္ေရာင္
အဆင္းရွိေသာ ပကတိေျမႀကီးကိုပင္ ယင္း မိမိပြားမ်ားထားသည့္ စတုတၳစ်ာန္
ဘာ၀နာသမာဓိေၾကာင့္ ထြက္ေပၚလာေသာ ဉာဏ္အေရာင္အလင္းဓာတ္ျဖင့္
ထုိးစိုက္၍ ပထ၀ီကသိုဏ္းနိမိတ္ကို ယူခဲ့ေသာ္လည္း ရရွိႏုိင္သည္သာ ျဖစ္ေပ
သည္။ ယင္းနိမိတ္ကိုပင္ အဖန္ဖန္ အထပ္ထပ္ မွီ၀ဲပြားမ်ားခဲ့ေသာ္ အစဥ္
အတုိင္း နိမိတ္သုံးမ်ဳိး ဘာ၀နာသုံးမ်ဳိး, သမာဓိသုံးမ်ဳိးတို႔ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္၏။
ပဋိဘာဂနိမိတ္သို႔ ဆုိက္ေရာက္ေသာအခါ နိမိတ္ကို စြမ္းအားရွိသေလာက္
ျဖန္႔ၾကက္၍ စတုတၳစ်ာန္သမာဓိသို႔ ဆုိက္သည္တုိင္ေအာင္ ဆက္လက္ပြားမ်ားပါ။

"ဖားေအာက္ေတာရဆရာေတာ္"
http://bhikkhudhamma.blogspot.com/